Een waardevrije analyse van de dynamiek met een passende interventie voor iedere groep!
Juf Anneloes en juf Tamara zijn onze interne groepsanalisten (IGA). Minstens één keer per jaar (na een aantal weken onderwijs na de zomervakantie) analyseren zij de groepsdynamiek in de groepen. Om de groep juist in kaart te brengen nemen onze analisten de groep over tijdens een observatie-les in de vrije ruimte. Met een groepsanalyse krijgen we inzicht in de dynamiek van de groep. Naast inzicht krijgen leerkrachten ook handelingsadviezen om de dynamiek positief te beïnvloeden. Een voorbeeld daarvan is een klassenplattegrond waarbij een indeling gemaakt is op basis van dynamiek.
We willen groepen vormen met een zo optimaal mogelijk leer- en werkklimaat voor leerlingen en leerkrachten. Op basis van inzichten uit de groepsdynamica hebben we besloten om op drie momenten tijdens de basisschoolperiode de groepen opnieuw samen te stellen: bij de overgang van groep 2 naar 3, van groep 4 naar 5 en van groep 6 naar 7. In deze fases maken kinderen vaak een ontwikkelingssprong. Een nieuwe samenstelling van de groep kan dan ondersteunend zijn aan hun groei. Als de leerlingen van groep 2 naar groep 3 doorstromen komen zij in een nieuwe ontwikkelingsfase. Leerlingen gaan van naast elkaar spelen naar met elkaar spelen. Op het moment dat leerlingen van groep 4 naar groep 5 gaan vormen zij rond deze leeftijd de eerste echte vriendschappen, omdat ze in staat zijn beter op zichzelf te reflecteren en wat hun mogelijkheden, beperkingen, gevoelens en eigenschappen zijn. Daarnaast kunnen ze zich op deze leeftijd steeds beter verplaatsen in een ander, waardoor ze grote stappen maken in het leren omgaan met conflicten en regels.
Onderwijsbehoeften veranderen echter gedurende de schoolloopbaan en er kunnen leerlingen in en/of uitstromen waarmee de groepsdynamiek in de klassen kan veranderen, daarom kiezen we ervoor om de leerlingen van groep 6 naar groep 7 ook te herverdelen.
Herverdelen van groepen bevordert:
Vaste rollen in de groepsdynamiek worden doorbroken. Leerlingen krijgen de kans andere leeftijdsgenoten (beter) te leren kennen en nieuwe vriendschappen aan te gaan. Nieuwe groepscombinaties lokken nieuwe uitdagingen uit. Het bevordert voor leerlingen die tussentijds instromen of doubleren de integratiemogelijkheden in de groep.
- De samenwerking tussen leerlingen op cognitief en organisatorisch gebied.
Naast de mogelijkheid nieuwe vriendschappen aan te gaan, worden leerlingen ook gestimuleerd om te leren samenwerken met andere leerlingen. Op cognitief gebied ontstaat de mogelijkheid dat een leerling wordt gestimuleerd en uitgedaagd door leerlingen met specifieke vaardigheden en kwaliteiten. Op organisatorisch gebied kan groeps-overstijgende samenwerking bevorderd worden.
- De balans in de groep.
Door tussentijdse in- en uitstroom kan een disbalans ontstaan in de groep. Bij structurele herverdeling kan de balans van de groep hersteld worden. Hierbij kan gedacht worden aan aantallen, verdeling jongens/meisjes en aantal leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Onevenwichtige samenstelling van groepen kan worden hersteld.
Incidentele herverdeling kan ook voorkomen vanwege groei/krimp van het aantal groepen in een leerjaar of als duidelijk geworden is, naar aanleiding van groepsbesprekingen, observaties, paralleloverleg en/of individuele gesprekken met leerkrachten, dat herverdelen van leerlingen in het betreffende leerjaar wenselijk/noodzakelijk is.
